از کمال ودوا[۱]
چکیده
اثر زیردست تصویری از ملت ایران کشیده است که همواره دچار مناقشه و کشمکش بین فرهنگهای هند و اروپایی، پادشاهی است و بیشتر به روش تجملپسندانه با انبوه میراث تلخ و تند اسلامی گزارش دارد. قبل از انقلاب ۱۹۷۹ میلادی، روحانیون ایرانی در حاشیه قدرت و سیاست، زندگی میکردند و این یک تحول ناگهانی پیش بینی شده بوده که آنها را در صحنه مملکت داری قرار داد.
اصلاحات و مدرن سازی تند و بی رحمانه غرب زده شاه، نارضایتی عمومی را به وجود آورد بطوریکه سیاست های ملی گرایی اش صاحبان قدرت و نفوذ را برعلیه وی تحریک کرد و در نتیجه او در مقابل نیروهای مذهبی و مردمسالار سقوط کرد، حال آنکه تلاشهای وی برای توسعه در زمینه اقتصادی و اجتماعی، ایران را با توجه به سیاست های فعلی روحانیون از هدف دور کرده است.
شخصیت ملانصیرالدین
از گهواره تا گور، برای هر ایرانی یک فرد همیشه زنده است. ملاّ در طول تاریخ، همیشه از قدرت و سیاست فاصله داشت با صرفه جویی زندگی میکرد، اما امروزه ملّاها به زور روی پیشانی سیاست ایران قرار داده شدهاند و این یک نوع انحراف تاریخی است که به مرور زمان اصلاح خواهد شد، کما اینکه از اوضاع منظره سیاسی – اجتماعی حال حاضر این کشور مشهود است.
تمدن ایرانی منوط بر طنز و تضادها استقرار است و با مواضع اسلامی نیز در حال تعارض است. انقلاب اسلامی نتیجه فقر و کمبود مادی نبود، بلکه بر اثر واکنشهای عمیق نیروهای اقتصادی – اجتماعی بود که به دلیل خشم شان برای کشف و استثمار منابع نفتی ایران به وجود آمده بود.
شاه، در حوزه سیاست خارجه بیشتر به تحکیم روابط ایران با قدرت های غربی به ویژه آمریکا پرداخت و سرانجام ایران عضو سازمان همکاری مرکزی (CTO) شد و درنتیجه آمریکا توانست با خیال راحت به فعالیتهای فرهنگی و نظامی خود در خاورمیانه بپردازد.
کم کم واژگان انگلیسی و فرانسه وارد زبان ملی ایران یعنی زبان فارسی شدند و حتی نوع لباس ها نیز تحت تاثیر قرار گرفت، اما در عین حال یک نوع نارضایتی کاملا آشکار، نسبت به رژیم شاه و نفوذ بیش از حد غرب در جامعه ایران وجود داشت. اقدامهای خشونتآمیز شاه و تظاهرات مردمی و همچنین تبعید آیت الله خمینی بیانگر همین داستانهاست. البته نباید از یاد ما برود که زیاده رویهای خودخواهانه «ساواک» هم یکی از عناصر مهم فرو پاشی نظام شهنشاهی ایران بوده است.
ازسوی دیگر، مدیران متخصص در آمد نفتی شاه توانستند قیمت نفت را بالا ببرند اما این باعث شد تعدادی از کشورهای غیر اروپایی دست به اعتراض بزنند در حالیکه از این طریق شخصیت شاه به عنوان یک فرد سیاستمدار بین المللی مطرح شد. علاوه براین شاه به دلیل مطالبه افزایش قیمت نفت و برخورد خودمختارانه خود از سوی غربی ها کم کم با رنجش های درونی مواجه شد. افزودن براین رد کردن تقاضای خرید چندین میلیونی سلاح توسط شاه برای تحفظ مناطق مرزی از سوی آمریکا باعث تحقیر شاه شد.
وضع داخل کشور به ویژه تهران چنین بود که فساد مالی و اخلاقی به اوج خود رسیده بود؛ جوان ها دست به اعتراض زده بودند و اماکن عمومی را به غارت میبردند. شاه، امیر عباس هویدا را به دلیل اختلاس و فساد مالی برطرف کرد اما بازهم موضع ضد غرب و آمریکایی روز بروز بیشتر میشد. وضع آنچنان وخیم شده بود که دیگر هیچ قانونی در آن مملکت وجود نداشته و شاه هم با تانک میخواست با مردم مبارزه کند. او همچنین تلاش کرد از طریق رادیو با مردم سخن بگوید اما دیگر مردم «حرف بشنو» نبودند و دراین شرایط آمریکا پشت وی را خالی کرد و یک شاه به عنوان یک فرد عادی بی سر و سامان ماند.
آیت الله خمینی پس از پشت سر گذاشتن سهم قابل توجهی ا زعمرشان در پاریس در صدد برگشت خود به ایران بود و میدانست که گزینهای کمتری در دست دارد. از آن سو شاه و خانواده اش به قصد آمریکا خاک ایران را ترک کردند. شاه در آنجا به علت سرطان، بستری شد و سپس عازم مصر شد ودر آنجا فوت شد.
ایت الله خمینی بازگشت پیروزمندانه داشت و به عنوان یک قهرمان با استقبال بی سابقه مردم ایران روبرو شد و حکومت شاپور بختیار نیز سقوط کرد. بقیه آن تاریخ است و همه میدانند.
شهریور ماه ۱۳۹۵
۔ آقای کمال ودوا محقق و نویسنده آزاد ساکن شیکاگو آمریکاست. [۱]
نظر شما